21 marca, przypada tegoroczny Międzynarodowy Dzień Lasów. Został on ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2012 roku w celu podnoszenia świadomości ludzi na temat znaczenia lasów dla człowieka. W tym roku obchodzony będzie pod hasłem „Lasy i bioróżnorodność”. Wydarzenie przypada na pierwszy dzień kalendarzowej wiosny, kiedy to symbolicznie przyroda budzi się do życia i zaprasza wszystkich do odwiedzania polskich lasów. Lasy zajmują prawie 30% terytorium naszego kraju. Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Jest to obszar 9,2 mln ha, z czego niemal 7,6 mln ha zarządzają Lasy Państwowe prowadząc gospodarkę leśną zgodną z zasadami i kryteriami międzynarodowych certyfikatów PEFC i FSC. Potwierdzają one, że gospodarka leśna w naszych lasach prowadzona jest zgodnie z obowiązującymi przepisami z jednoczesnym przestrzeganiem zasad: zrównoważonego rozwoju, zachowania trwałości lasów i ochrony przyrody. W miejsce jednego wyciętego drzewa jest wysadzanych piętnaście nowych drzewek. Każdego roku sadzone jest ponad 500 mln drzew.

Europa to jedyny kontynent, na którym lasów przybywa w sposób zrównoważony!
Dzięki opracowaniu zasad gospodarowania nimi w sposób trwały, a także dzięki dobremu zarządzaniu europejskich lasów jest coraz więcej. Nie wszędzie jednak jest tak „różowo”. Każdego roku tracimy miliony hektarów lasów! Gdzie?

-AFRYKA – LASÓW UBYWA. DLACZEGO? Ponieważ wiele cennych gatunków drewna trafia jako materiał służący do ekskluzywnego wyposażenia łazienek, czy na podłogi tarasów lub tereny są wylesiane z powodu pozyskiwania rzadkich minerałów potrzebnych do budowy urządzeń elektronicznych.

-AUSTRALIA – LASÓW UBYWA. DLACZEGO? Ten najmniejszy suchy kontynent traci lasy w wyniku pożarów, a tereny pustynne z uwagi na globalne ocieplenie i zmiany klimatu wciąż się powiększają.

-AZJA – LASÓW UBYWA. DLACZEGO? Znikają w zastraszającym tempie bo są wypalane pod produkcję palmy olejowej. Wiele lasów namorzynowych ginie , bo w ich miejscu zakładane są plaże i farmy z hodowlą krewetek. W Chinach powstają największe w historii naszej planety „zalesienia” - „zielone pustynie” rosnących w gigantycznym tempie eukaliptusów niszczą z kolei delikatną równowagę środowiska. 

-AMERYKA POŁUDNIOWA – LASÓW UBYWA. DLACZEGO? Płuca ziemi …giną przez hamburgery. Światowa konsumpcja mięsa wzrasta, a przez zachłanność ludzi giną lasy. Najbardziej naturalne ekosystemy leśne o gigantycznej różnorodności biologicznej zamieniane są na pastwiska dla krów lub na pola uprawne pod soję – główny składnik wysokobiałkowej paszy dla bydła.

-AMERYKA PÓŁNOCNA – w ciągu ostatnich 20 lat lasy tego kontynentu nie zmieniły swojego areału, mimo, że występuję tam największa konsumpcja produktów drewnopochodnych. Apetyty na drewno zaspokaja import z innych miejsc świata.

Jeżeli zaś chodzi o zawartą w haśle tegorocznego Międzynarodowego Dnia Lasów bioróżnorodność, jednym z zadań leśników jest gospodarowanie martwą materią organiczną. To oznacza utrzymywanie w lesie drewna martwych drzew w różnych stopniach rozkładu. Martwe drewno jest naturalnym i niezbędnym składnikiem ekosystemów leśnych. Może mieć postać od obumarłych konarów na żywych drzewach poprzez obumierające stojące i leżące drzewa po leżące na ziemi drobne gałęzie, konary, korzenie, złomy.

Pozostawiamy martwe drzewa, żeby wzbogacać różnorodność organizmów zamieszkujących las. Jest to nadzwyczaj istotny dla prawidłowego funkcjonowania lasu zespół mikrośrodowisk życia i miejsc schronienia lub gniazdowania ogromnej liczby gatunków. Spotkamy tu zwierzęta, rośliny i grzyby z większości grup systematycznych. Zdaniem naukowców może to być blisko 1500 gatunków grzybów, 1300 gatunków owadów i ponad 100 gatunków kręgowców.

Próchno drzew jest też ogromnym magazynem wody w lesie. Jedna leżąca kłoda może zmagazynować nawet kilkaset litrów. Dodatkowo spowalnia spływ powierzchniowy przeciwdziałając tym samym erozji gleby i może mieć znaczenie w zmniejszaniu skutków wezbrań wody w rzekach.

Szacuje się, że martwe drewno w różnych ekosystemach leśnych podtrzymuje nawet do 50-60% różnorodności gatunkowej. Ta z kolei przekłada się na sprawność i trwałość takich procesów ekologicznych jak obieg materii i energii. Ma to również znaczenie w zachowaniu równowagi ekologicznej, np. między owadami roślinożernymi a ich antagonistami.

Dbamy o zasoby i jakość martwego drewna. Sukcesywnie zwiększamy jego ilość. A tworząc drzewostan reprezentatywny, wyłączony z użytkowania pozostawiamy takie właśnie martwe lub obumierające drzewa do naturalnego rozkładu. Nie jest to zatem marnotrawstwo ale przejaw troski o dziedzictwo przyrodnicze i jakość środowiska życia również człowieka.

Więcej o zrównoważonym leśnictwie w Kalendarzu z lasu na rok szkolny 2017/2018.
Polecamy również artykuł Lasojady