Okres od 1945 r. do początku okresu planów prowizorycznego UL (Urządzania Lasu).

W 1945 roku natychmiast po wyzwoleniu obszaru Wielkopolski reaktywowano nadleśnictwa państwowe Kąty i Zielonka oraz utworzono nowe Nadleśnictwa: Kórnik, Ludwikowo, Poznań i Wierzonka. Ich powierzchnia składała się z dawnych lasów państwowych oraz przyjętych na własność państwa na podstawie dekretów Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego lasów prywatnych, głównie pomajątkowych. W 1946 roku przeniesiono siedzibę Nadleśnictwa Zielonka do zbudowanej w 1885 r. osady byłej domeny państwowej w Łopuchówku i na początku 1947 r. zmieniono jego nazwę na Nadleśnictwo Łopuchówko. W październiku 1946 r. zlikwidowano Nadleśnictwo Wierzonka i część lasów z tegoż Nadleśnictwa przyłączono do Nadleśnictwa Poznań (w przyszłości Nadleśnictwo Dziewicza Góra).

W 1947 roku na podstawie porozumienia zawartego między Uniwersytetem Poznańskim, a Dyrekcją Lasów Państwowych Okręgu Poznańskiego przekazano z Nadleśnictwa Łopuchówko część powierzchni (leśnictwa: Huta Pusta, Rakownia i część Boduszewa) do utworzonego Nadleśnictwa Doświadczalnego Zielonka Uniwersytetu Poznańskiego.

Obowiązywał roczny etat użytków rębnych powierzchniowy, etat masowy miał znaczenie orientacyjne. Rozmiar użytkowania głównego został przekroczony we wszystkich nadleśnictwach od 22% do 32%. Wysoki udział użytków przygodnych w ogólnej masie pozyskanej w użytkach przedrębnych (20-37%) spowodowany był prawdopodobnie zaniedbaniami pielęgnacyjnymi, niedostateczną intensywnością trzebieży i częściowo poszukiwaniem potrzebnych do wykonania planu sortymentów. W tym okresie głównym sposobem użytkowania rębnego była rębnia zupełna Ib o szerokości pasa 40-60 m o powierzchni do 4 ha. Znacznie mniejsze zastosowanie miała rębnia gniazdowa, którą wykonywano na siedliskach LMśw, Lśw i OlJ. W Nadleśnictwie Kąty w drzewostanach bukowych i dębowych stosowano rębnię częściową. W roku 1954 służba urządzenia lasu przeprowadziła „rewizje użytkowania międzyrębnego”, która stała się podstawą (do czasu definitywnego u.l.) użytkowania przedrębnego, tak co do terminu cieć (podział na dwa 5-lecia), jak i co do intensywności cieć.

Nadleśnictwo Kąty – stan na 01.10.1966

1. Budziszewko – 698,97ha
2. Długa Goślina – 710,23 ha
3. Brzeźno – 656,02ha
4. Wojnowo – 712,60 ha
5. Łoskoń – 929,35 ha
6. Buczyna – 705,77 ha
7. Uchorowo – 895,09 ha
8. Starczanowo – 717,88 ha

Nadleśnictwo Łopuchówko – stan na 01.01.1966

1. Miączynek – 1035,97 ha
2. Łopuchowo – 904,07 ha
3. Dzwonowo – 908,59 ha
4. Boduszewo – 729,78 ha
5. Dąbrówka – 806,55 ha
6. Głęboczek – 771,61 ha
7. Stęszewko – 923,97 ha

Nadleśnictwo Babki – obr. Dziewicza Góra – stan na 01.10.1966

1. Wronczyn - 995,48 ha
2. Dębogóra – 798,77 ha
3. Wierzonka – 748,54 ha
4. Mechowo – 914,25 ha
5. Dziewicza Góra – 1135,21 ha

 Nadleśnictwo Biedrusko – podział na leśnictwa – stan na 01.01.1966 roku

1. Gołaszyn         – 967,51 ha
2. Maniewo         – 1 805,32 ha
3. Marianowo      – 2 901,61 ha
4. Złotkowo         – 2 596,49 ha
5. Morasko          – 1 864,10 ha
6. Objezierze       – 618,48 ha

Okres I rewizji planów urządzania lasu

W okresie tym zachodziły duże zmiany organizacyjne i powierzchniowe dzisiejszych obrębów wchodzących w skład obecnego Nadleśnictwa Łopuchówko. I tak z dniem 1.10.1968 roku zmieniono nazwę Nadleśnictwa Sierniki na Nadleśnictwo Kakulin. W 1972 roku w ramach reorganizacji administracji Lasów Państwowych utworzono czteroobrębowe Nadleśnictwo Łopuchówko w skład, którego weszły: Obręb Biedrusko – 10 754 ha (stan na 1.10.1966 r.), Obręb Dziewicza Góra – 4 592 ha (stan na 1.10.66 r.), Obręb Kąty – 6 026 ha (stan na 1.10.65 r.), Obręb Łopuchówko – 6 081 ha (stan na 1.10.66 r.). powierzchnia całego nadleśnictwa wynosiła 27 453 ha. W 1973 roku zlikwidowano Nadleśnictwo Kakulin i jako Obręb włączono do Nadleśnictwa Durowo. Z dniem 1.01.1976 r. Obręb Dziewicza Góra przekazano do sąsiedniego Nadleśnictwa Babki. W 1977r. Nadleśnictwo Durowo wraz z Obrębem Kakulin podporządkowano utworzonemu w tym roku OZLP w Pile. Z dniem 1.01.1979 r. granicę między nadleśnictwami Łopuchówko i Durowo oparto ściśle na granicy między województwami poznańskim i pilskim. Była to granica sztuczna, dzieląca nie tylko jednolite kompleksy leśne, ale również oddziały. W Nadleśnictwie Durowo z Obrębu Kakulin i Obrębu Durowo wyłączono część położoną w woj. poznańskim i jako Obręb Kakulin przekazano do Nadleśnictwa Łopuchówko. Natomiast z Nadleśnictwa Łopuchówko Obręb Kąty przekazano część położoną w woj. pilskim do Nadleśnictwa Durowo Obręb Sierniki. Ostatnią zmianą było przekazanie z Nadleśnictwa Łopuchówko Obrębu Biedrusko do Nadleśnictwa Oborniki.

Plany urządzeniowe Nadleśnictwa Kakulin (poprzednio Sierniki) wyprzedzały prawie o jeden cykl urządzenia Nadleśnictwa Kąty i Łopuchówko. Operat I rewizji sporządzono dla tego nadleśnictwa na okres od 1.10.1967 r. do 30.09.1977 r. W tym czasie do ekspiracji operatów definitywnego urządzania lasu pozostawało w N-ctwie Kąty 8 lat, a w N-ctwie Łopuchówko 9 lat.

W omawianym okresie obecny Obręb Dziewicza Góra poddany był zmianom administracyjnym. Od 1.06.1972 r. przestało istnieć Nadleśnictwo Dziewicza Góra, a powstała jednostka w randze obrębu została włączona do Nadleśnictwa Łopuchówko. Stan taki trwał do 31.12.1975 r. Od 1.01.1976 r. Obręb Dziewicza Góra był przyłączony do Nadleśnictwa Babki.

Lasy obecnego obrębu Biedrusko tworzyły Nadleśnictwo Biedrusko, które powstało w 1933 r. Z tego okresu nie zachowała się żadna dokumentacja techniczna. W okresie bezpośrednim po drugiej wojnie światowej nie nastąpiły w Nadleśnictwie zmiany administracyjne. Na tym terenie od 1904 r. znajduje się poligon wojskowy

W ramach przeprowadzonej reorganizacji z dniem 1.01.1972 r. Nadleśnictwo Biedrusko weszło w skład Nadleśnictwa Łopuchówko, jako obręb Biedrusko.

Następna zmiana administracyjna nastąpiła od dnia 1.01.1978 r. – obręb Biedrusko przyłączono do Nadleśnictwa Oborniki. Decyzją Dyrektora OZLP w Poznaniu z dnia 24.10.1986 r., zn. spr. E-1-7013-12/86, z obrębu Biedrusko przekazano do Nadleśnictwa Oborniki leśnictwo Objezierze, włączając je do obrębu Oborniki.

W roku 1979 rozpoczęła się na terenie obecnego Nadleśnictwa Łopuchówko  gradacja brudnicy mniszki. Wskutek dużych opadów w latach 1980 - 1981 (725 mm), niesprawności rowów melioracyjnych i znacznego ubytku aparatu asymilacyjnego, wystąpiło podtopienie niektórych drzewostanów. Pojawiły się też znaczne szkody od silnych wiatrów. W uszkodzonych i osłabionych drzewostanach żerem mniszki i podtopieniami nastąpił wzrost populacji szkodników wtórnych. Wymienione czynniki spowodowały masowy proces wydzielania się posuszu i zmusiło nadleśnictwo do odstępstw od planowanych zadań w zakresie użytkowania rębnego i przedrębnego. W wielu drzewostanach szkody o charakterze klęskowym były tak znaczne, że musiano stosować zręby sanitarne o dużej powierzchni. Konieczność pozyskiwania dużej masy ze zrębów i trzebieży sanitarnych stała się przyczyną wstrzymania w stosunkowo zdrowych drzewostanach zrębów planowanych na I 10-lecie. W drzewostanach przewidzianych do użytkowania rębnią II i III, zarówno w tych, w których wstrzymano cięcia i w tych, w których je wykonano z powodów sanitarnych wykonywano również trzebieże sanitarne (w niektórych drzewostanach nawet kilkakrotnie). Od roku 1982 wykonywano wyłącznie trzebieże sanitarne o kierunku selekcji negatywnej, w których usuwano posusz i drzewa obumierające. Przy porządkowaniu stanu sanitarnego lasu zwiększano rozmiar użytkowania przedrębnego zmniejszając użytkowanie rębne.

Przekroczenie planu odnowień na powierzchniach otwartych i nie wykonanie w pełni odnowień pod osłoną drzewostanów wynikało z odstępstw w licznych przypadkach od ustaleń planu użytkowania głównego spowodowanego poważnymi skutkami gradacji owadów. Było to również przyczyną zmian zwłaszcza w lokalizacji i wykonaniu innych zadań planu hodowli lasu.

Na odcinku ochrony lasu Nadleśnictwo Łopuchówko wraz z nadleśnictwami Pniewy i Oborniki, (gdzie wówczas przynależał obręb Biedrusko) należało do najsilniej dotkniętych gradacją brudnicy mniszki i rozmiarem szkód z nadleśnictw w OZLP w Poznaniu. W roku 1980 przeprowadzono chemiczne zwalczanie (opryski z samolotów). Zabiegi te doprowadziły do załamania się gradacji.

Gradacja ta dotknęła również  Nadleśnictwo Babki, do którego od 01.01.1976 r. należał obręb Dziewicza Góra

Okres II rewizji planów UL

W omawianym okresie obręby Biedrusko i Dziewicza Góra mocą zarządzenia Ministra OŚZNIL z dnia 28.12.1994 r. weszły w skład Nadleśnictwa Czerwonak. Obręb Dziewicza Góra o pow.  4 792,43 ha został przekazany z Nadleśnictwa Babki, a obręb Biedrusko o pow. 9 891,63 ha z Nadleśnictwa Oborniki.

Nadleśnictwo Łopuchówko w tym czasie składało się z trzech obrębów: Kakulin – 4318,21 ha, Kąty – 5775,89 ha  i Łopuchówko – 5214,42 ha.

Na terenie obrębu Biedrusko i Dziewicza Góra wykonano planowane pozyskanie powierzchniowo w 101,2% (Biedrusko – 102,9%, Dziewicza Góra – 100%)  przy pozyskaniu 96,7% planowanej miąższości (Biedrusko – 93,7 %, Dziewicza Góra – 100,3%). W obrębach tych trzeba było zweryfikować plany pozyskania z powodu likwidacji skutków pożaru w obrębie Dziewicza Góra oraz pilnych zabiegów pielęgnacyjnych w młodszych klasach wieku w obrębie Biedrusko. Przekroczono powierzchniowo założenia planu w cięciach częściowych – 105,6%.

Plan użytków przedrębnych wykonano w 90,5% powierzchniowo i 108,7% pod względem pozyskanej miąższości. W zakresie planowanych zabiegów hodowlanych wykonano odnowień 352%, co było wynikiem zalesienia pożarzyska w obrębie Biedrusko.

W obrębie Łopuchówko plan pozyskania powierzchniowo został zrealizowany w 73,1%, masowo 81,3%. Natomiast w obrębię Kąty powierzchniowo 77,8% i masowo 103,3%. Przyczyną przekroczenia etatu masowego w obrębie Kąty było dokonanie zamiany rębni Id (78,60 ha) oraz rębni IIb (187,68 ha) na rębnie Ib. Plan użytkowania przedrębnego w zakresie TW (Trzebież wczesna) powierzchniowo w obrębie Łopuchówko wykonano w 86,6%, a w obrębie Kąty 95,0%. Z kolei TP (Trzebież późna) odpowiednio 106,7% i 91,6%. Nie wykonanie w zamierzonym rozmiarze użytkowania rębnego spowodowane było przede wszystkim koniecznością porządkowania stanu sanitarnego lasu po gradacji przypłaszczka graniatka oraz usuwania posuszu będącego następstwem długotrwałej suszy i chorób grzybowych.

Okres III rewizji UL

Na podstawie Zarządzenia Nr 83 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 25 sierpnia 2003 r. zn. OR-0150-11/2003 z dniem 1 września 2003 roku do Nadleśnictwa Łopuchówko włączone zostało Nadleśnictwo Czerwonak .

Na podstawie Zarządzenia Nr 13 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 24 lutego 2004 r. zn. OR- 0151-1/2004 obręb leśny Kakulin przekazany został do Nadleśnictwa Durowo.

Na podstawie Zarządzenia Nr 47 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 22 sierpnia 2007r. zn. OR-0151-7/2007 z dniem 1 stycznia 2008 roku z Obrębu leśnego Dziewicza Góra wchodzącego w skład Nadleśnictwa Łopuchówko przekazuje się Leśnictwo Wierzonka i Mechowo oraz Szkółkę leśną w Leśnictwie Wronczyn do Nadleśnictwa Babki.

Źródła:

Nadleśnictwo Łopuchówko Rys historyczny Praca zbiorowa pod redakcją: Tomasza Sobalaka i Bartosza Perza. Łopuchówko 2016 r. 

Karolina Domagalska, Aleksander Przybylski - Raport z poszukiwań zabytków na terenie osady Łopuchówko zrealizowanych w 2022 r.